Op 14 december 2015 heeft er in Reeuwijk een ongeval met een heftruck plaatsgevonden, waarbij de bestuurder van de truck beklemd is geraakt en is overleden.[1] Dergelijke ongevallen komen helaas regelmatig voor: jaarlijks belanden er rond de 1.700 slachtoffers van heftruckongevallen op de SEH en ligt het aantal dodelijke slachtoffers op 5.
De vraag is wie aansprakelijk is voor de bij een dergelijk arbeidsongeval ontstane schade: de werkgever of de werknemer zelf. Vaststaat dat zij jegens elkaar verplicht zijn zich als een goed werkgever en werknemer te gedragen (artikel 7:611 Burgerlijk Wetboek). Op de werkgever rust bovendien op grond van artikel 7:658 BW een zorgplicht: hij moet zorgen voor een veilige werkomgeving. Deze zorgplicht heeft een ruime strekking: de werkgever moet veiligheidsmaatregelen treffen en aanwijzingen verstrekken die redelijkerwijs nodig zijn om te voorkomen dat zijn werknemer in de uitoefening van zijn werkzaamheden schade lijdt. Wanneer er met heftrucks gewerkt wordt, betekent dit dat de werkgever verantwoordelijkheden heeft met betrekking tot het materieel, het magazijn waarin gewerkt wordt, het onderhoud van de heftrucks, de correcte opleiding van de werknemers, etc. Om een veilige werkomgeving te creëren voor zijn werkgevers moet een groot aantal voorzorgsmaatregelen genomen worden.
Hoewel de zorgplicht ruim is, is hij niet onbeperkt. De werknemer heeft een eigen verantwoordelijkheid, die inhoudt dat hij gebruik moet maken van de door de werkgever geboden veiligheidsmaatregelen en aanwijzingen. Op het eerste gezicht lijken heftruckongevallen vaak aan de bestuurder van het voertuig te liggen; het kan bijvoorbeeld zijn dat hij onvoorzichtig gehandeld heeft. In eerste instantie moet echter gekeken worden of de werkgever aansprakelijk is. Dat is hij wanneer hij niet aan zijn zorgplicht heeft voldaan. Dat een werkgever aan zijn zorgplicht heeft voldaan, wordt over het algemeen niet snel aangenomen.[2]
Wanneer een werknemer zijn werkgever aansprakelijk wil stellen voor een ongeval dat hem is overkomen, is het voldoende om te stellen en, zo nodig, te bewijzen dat het ongeval heeft plaatsgevonden in de uitvoering van zijn werkzaamheden. Wanneer duidelijk is dat er een verband bestaat tussen de schade en de werkzaamheden, zal de werkgever in beginsel de schade moeten vergoeden tenzij hij kan aantonen dat hij heeft voldaan aan zijn zorgplicht of dat de schade het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer. Verder is de werkgever mogelijk niet aansprakelijk wanneer hij kan aantonen dat ook de maatregelen die hij had kunnen nemen, het ongeval niet zouden hebben voorkomen.